Wolvenberg

Het project

Wolvenberg is het enige erkende natuurreservaat binnen de Antwerpse Ring (R1). Het reservaat bestaat uit enkele groene zones langs de ring, die samen iets meer dan 12 hectare groot zijn en beheerd worden volgens een erkend natuurbeheerplan. Naast de natuurwaarden die er op die manier ontstaan, sluit dit natuurreservaat aan bij het (vooral floristisch) natuurwaardevolle bermenlandschap van de Antwerpse Ring en maakt het dus deel uit van een ecologische verbinding tussen de natuurzones rond Antwerpen.

Wie is er bij betrokken?

Het natuurbeheer wordt al vele jaren uitgevoerd door het vrijwillige beheerteam van de lokale Natuurpuntafdeling. Daarnaast is het natuurgebied opgenomen in tal van andere structuren (het Park Brialmont, het Ringpark Groene Vesten, Beeldkwaliteitsplan Groene Singel, Kerngebied (Groene Singel/Wolvenberg) en essentiële SEV (Stedelijke Ecologische Verbinding) in het Bovenlokaal Groenplan Antwerpen,...). Dat maakt dat vooral nauw wordt samengewerkt met stedelijke politiek en administratie en via allerlei participatie-initiatieven ook met de buurtbewoners en lokale verenigingen.

Samenwerking is er verder met de 'nationale' koepel van Natuurpunt, het INBO (bv. monitoring exoten), het ANB (oprichting Natuurhuis Brialmont), projectontwikkelaars (in het kader van ontwikkelingen langs de Singel), etc. etc. De Wolvenberg is gelegen op grondgebied van het district Berchem, dus ook met die politieke en ambtelijke structuren is er een nauwe samenwerking.

Bijdrage aan de doelstelling "Stedelijke en voorstedelijke gebieden"

Wolvenberg is verbonden met andere stedelijke groene gebieden en ruimten zoals de Ring- en spoorwegbermen, waardoor de versnippering van het ecologische netwerk wordt tegengegaan en verschillende ruimten met elkaar worden verbonden. Het 'versnipperde' natuurreservaat vormt op zich een 'motivatie' voor de creatie van bijkomend natuurgebied in deze zone. Bij realisatie krijgt Antwerpen een aanzienlijke netto positieve oppervlakte voor biodiversiteit. Het natuurbeheerplan is aangepast aan het gebied Wolvenberg en zijn omgeving, zodat de aanwezige ecologische kwaliteiten en hun natuurlijkheid worden gerespecteerd en gehandhaafd. Het beheerplan is opgesteld om de omstandigheden voor inheemse soorten te maximaliseren en om ervoor te zorgen dat het natuurreservaat zodanig wordt beheerd dat het in het landschap wordt geïntegreerd en dat ook het erfgoedelement (in casu de militaire relictstructuren) wordt meegenomen. Het doel van het project is het behoud van de ecologische kenmerken om de biodiversiteit zo veel mogelijk te bevorderen.

Hoe worden de criteria van de doelstelling ingevuld?

Het natuurbeheerplan is aangepast aan het Wolvenberggebied en zijn omgeving en zorgt ervoor dat de aanwezige ecologische kwaliteiten en hun natuurlijkheid worden gerespecteerd en behouden. Het beheerplan is ontworpen om de voorwaarden voor inheemse soorten te maximaliseren en om ervoor te zorgen dat het natuurgebied wordt beheerd op een manier die het integreert in het landschap en die het erfgoedelement (in dit geval de militaire relicten) omvat. Het doel is om de ecologische kenmerken in stand te houden om de biodiversiteit te maximaliseren.

12

Hectares

Voordelen

Wolvenberg heeft als natuurgebied veel voordelen. Voor de biodiversiteit, met name de biodiversiteit in de stad, biedt het een uitgestrekte groen-blauwe ruimte die het herstel van fauna en flora in dit dichtbevolkte gebied bevordert. Talrijke dier- en plantensoorten leven er, zoals Aalscholver, Sperwer, IJsvogel, Bunzing, Kleine - en Alpenwatersalamander, Eikenpage, enkele zeldzame wespvlinders, meer dan 130 soorten wilde bijen, Bijenkever en verschillende soorten prachtkevers, massa's Snoek in de vijver, bijna 200 soorten paddenstoelen, plantensoorten als Brede wespenorchis en Bijenorchis,... . De verbinding van Wolvenberg met andere gebieden zorgt voor eco-connectiviteit tussen die gebieden, wat bv. genetische verarming van populaties tegen gaat. Een aangepast beheer maakt ook een overvloedige en rijke vegetatie mogelijk. Recente inventarisaties wezen uit dat het gebied onder meer erg interessant is voor wilde bijensoorten. Ook voor de bevolking zijn de voordelen legio, maar noemen we slechts de ecosysteemdiensten in het kader van de bestrijding van het hitte-eilandeffect en voor waterbuffering, de grote baten voor geestelijke gezondheid als één van de weinige groene toegankelijke zones in verder dichtbewoond en sterk verhard gebied,...