Vlaams Actieprogramma Ecologische Ontsnippering
Otter over de grens
Het project
De Europese otter als beschermde soort staat centraal in dit project dat tot doel heeft de populaties in Nederland, Vlaanderen en het westen van Duitsland te verbinden. In de jaren '80 was de otter in Nederland en Vlaanderen uitgestorven, maar recente inspanningen leidden tot een bloeiende populatie in het noorden van Nederland. De otter verschijnt nu ook sporadisch in Vlaanderen, maar er zijn dringende verbeteringen nodig in de habitat en de ecologische verbindingen.
Het project richt zich op drie aspecten om de verbindingen te verbeteren: verkeer (het verminderen van aanrijdingen), natte natuur (herstel van moerassen en rivieren) en voedsel (zorgen voor voldoende en kwalitatieve vis). Deze inspanningen hebben ook positieve effecten op bredere milieuproblemen zoals klimaatadaptatie, waterkwaliteit, biodiversiteit en natuurlijke oplossingen.

Locatie project
Bijdrage(s)
Projectkosten
Deelnemer(s)

Nederland en Vlaanderen werken nauw samen om visie, inrichting en beheer op elkaar af te stemmen. Zo realiseren we een veerkrachtig en verbonden netwerk van natte natuur dat zowel otters als andere soorten ten goede komt. In Nederland is al veel ervaring opgedaan met ontsnippering. In Vlaanderen is er, ondanks intensieve voorbereiding zoals het opstellen van het soortbeschermingsprogramma otter, nog onvoldoende budget voor uitgebreide maatregelen. Daarom richten we ons binnen dit project op Vlaamse knelpunten en werken we nauw samen met Nederlandse partners zoals ARK, Zoogdiervereniging, provincies, waterschappen en Rijkswaterstaat om technische fouten te vermijden en kennis te delen.
Samen met betrokken water- en natuurbeheerders zetten we ons in voor een robuuste en klimaatbestendige natuur.
In dit project werken de volgende partners samen: Vlaamse overheid, Eigen Vermogen van het INBO, Limburgs Landschap, Provincie Oost-Vlaanderen, Regionaal Landschap kempen en Maasland vzw, Regionaal Langschap Schelde-Durme, Vlaamse Milieumaatschappij, WWF Vlaanderen, Durme vzw, Gemeente Breda, Provincie Antwerpen, Regionaal Landschap de Voorkempen, Regionaal Landschap Rivierenland, Sticking ARK, Waterschap Brabantse Delta, Zoogdiervereniging.
Hoe wordt aan de criteria van de doelstelling voldaan?
Ecologische connectiviteit
- De veilige migratie van dier- en/of plantensoorten doorheen de verschillende gebieden van het groenblauwe netwerk vergemakkelijken;
- De specifieke ecologische en milieukwaliteiten van het gebied respecteren en/of verbeteren.
Mogelijke initiatieven waarbij het project betrokken is :

Onderhoud op lange termijn
Bij alle maatregelen wordt gekozen voor duurzame materialen en wordt rekening gehouden met klimaatveranderingen. In de overeenkomsten met toekomstige eigenaren van de infrastructuur wordt vastgelegd dat zij instaan voor het onderhoud.
Voordelen
Het Interregproject “Otter over de grens” wil weten waar otters in ons grensgebied leven. Om dit in kaart te brengen, gebruiken we eDNA-technieken (environmental DNA), ondersteund door traditionele monitoringsmethoden. Hierdoor krijgen we een duidelijk beeld van de aanwezigheid, herkomst en het habitatgebruik van otters. Met dit project willen we niet alleen de otterpopulaties in kaart brengen, maar ook bijdragen aan een gezondere en duurzame leefomgeving voor alle waterdieren in ons grensgebied. Daarom onderzoeken wij ook de visgemeenschappen en vervuiling van de leefomgeving.
Meer natte natuur is niet alleen goed voor de otter, maar helpt ook in de strijd tegen klimaatverandering door wateropslag en koolstofvastlegging. Bovendien biedt het leefgebied voor 40% van alle diersoorten, wat de biodiversiteit ten goede komt.
De otter fungeert als ambassadeur voor schoon water en natte natuur, waardoor het project niet alleen fantastisch nieuws is voor de terugkeer van deze toppredator, maar ook een kans biedt om het brede publiek te informeren over het belang van biodiversiteit en natuurlijke oplossingen. De uitdagingen vereisen een integrale aanpak waarbij beheerders, beleidsmakers en het brede publiek actief betrokken zullen worden.
De kennisdeling binnen dit project gaat verder dan projectcommunicatie en wordt daarom uitgewerkt in een afzonderlijk werkpakket. We organiseren workshops, excursies en conferenties om ervaringen en inzichten te delen. Alle partners dragen bij aan deze activiteiten, met specifieke taken voor bepaalde organisaties. De opgedane kennis blijft ook na afloop van het project beschikbaar via digitale platforms en publicaties.
Andere projecten in verband met de doelstelling: "Ecologische connectiviteit"
Behaag je tuin
Gezamenlijke aankoop van inheemse heggen, houtwallen, bosranden en hoogstammige (fruit)bomen
Poelen: parels in het landschap
Water is leven: vijvers als bronnen van biodiversiteit